Eén Belg op twee zal op een bepaald moment aan artrose lijden.

Niet minder dan de helft van alle Belgen heeft op een bepaald moment in zijn leven last van artrose. Zij die oud genoeg zijn kunnen er zelfs niet aan ontsnappen. Toch zijn er verschillende manieren om uw risico te verminderen, en die zijn niet eens zo moeilijk. Reumatoloog J.L. legt uit hoe en beantwoordt de meest voorkomende vragen over dit gezondheidsprobleem. 

"Bovenop de botten van de gewrichten zit een laagje kraakbeen. Bij artrose slijt het kraakbeen en wordt het dunner", legt J.L. uit, reumatoloog en vanaf volgend jaar nationaal voorzitter van de Belgische Vereniging voor Reumatologie. "Het resultaat is dat de slijmvliezen rond de gewrichten opzwellen en vocht produceren. Osteoartritis wordt soms verward met reuma, maar het zijn twee verschillende aandoeningen. Artrose bij oudere mensen wordt veroorzaakt door slijtage, terwijl reumatoïde artritis een ontsteking is. Het is een auto-immuunziekte die op elke leeftijd kan optreden. Ik heb zelfs patiënten van drie jaar oud."

Welke gewrichten kunnen aangetast zijn? 

"Er zijn drie hoofdgroepen: nodulaire artrose (nodulus = knobbel) komt voor in de vingers of de grote teen en veroorzaakt daar knobbels. Bijna alle mensen ouder dan 80 jaar hebben dergelijke knobbeltjes. De tweede vorm is arthrose van de nek en de onderrug. Ten slotte is er ook artrose van de steungewrichten, namelijk de heupen en de knieën. Eén op de zes Belgen zal hierdoor op een bepaald moment een nieuwe knie of heup nodig hebben."

Wat zijn de symptomen? 

"Pijn die optreedt na belasting, zwelling van de gewrichten die ook warm zijn en functioneel ongemak. Je kunt je knie niet meer buigen of je vingers goed gebruiken."

Hoe groot is de kans dat u artrose krijgt? 

"Het hangt allemaal af van hoe oud je wordt, maar in het algemeen kunnen we zeggen dat één op de twee of drie mensen - afhankelijk van hoeveel belasting je je gewrichten hebt gegeven - op een gegeven moment artrose krijgt. Het begint meestal na de leeftijd van vijftig. Iemand die geen senior is, heeft bijna zeker ergens artrose. Tegen de tijd dat u tachtig bent, is er een kans van 50/50 dat u artrose in de heup of knie krijgt. Vrouwen lijden er ook meer onder dan mannen. Het is genetisch bepaald. Een op de twee vrouwen krijgt vroeg of laat artrose aan de vingers; bij mannen is dat een op de drie. Artrose is ook erfelijk.

Wat zijn de risicofactoren?

"Als je een trauma hebt opgelopen, zoals een sportblessure, is de kans groter dat je later in je leven artrose in dat gebied ontwikkelt. Ook als u een axiale afwijking hebt - denk aan O- of X-vormige knieën - bent u vatbaarder, omdat u dan meer druk uitoefent op de binnen- of buitenkant van de knieën, waardoor het kraakbeen sneller kan slijten. En dan is er nog artrose door de aard van je werk: een pianist krijgt bijvoorbeeld gemakkelijker artrose in de vingers."

Kan sport artrose versnellen? 

"Als u maximaal 40 km per week hardloopt, een normaal gewicht hebt en geen axiale afwijking, hebt u waarschijnlijk geen verhoogd risico. Maar als je overgewicht hebt, belast je je gewrichten veel meer. Sporten waarbij asymmetrische druk op uw gewrichten wordt uitgeoefend, zoals tennis of squash, kunnen de ontwikkeling van artrose ook versnellen. Overmatige lichaamsbeweging wordt ook afgeraden. Joggers lopen relatief weinig risico, fietsers helemaal niet. Wielrennen is de beste sport voor de onderste ledematen. Fitness is ook goed, omdat het de verschillende gewrichten gedurende een korte tijd belast. Verscheidenheid is de boodschap.

Hebben zwaarlijvige mensen meer last van osteoartritis? 

"Zeker weten. Zwaarlijvige mensen belasten vooral de onderrug, de heupen en de knieën extra. Bovendien produceren de vetcellen in het vetweefsel eiwitten die de ontsteking in de gewrichten doen toenemen, waardoor ook het risico op reumatoïde artritis toeneemt. Als je artrose wilt voorkomen, kun je dus het beste een normaal BMI aanhouden.

Wat kunt u nog meer doen om artrose te voorkomen? 

"Oefening. En verander van sport. Als u knieklachten hebt, kunt u beter niet lopen, maar fietsen of zwemmen. Er bestaan ook voedingssupplementen met glucosamine en chondroïtine. Kurkuma (een Indiaas kruid) is ook de nieuwe rage, maar gecontroleerde groepsstudies hebben nooit de doeltreffendheid ervan kunnen bewijzen. Toch heb ik patiënten die zeggen dat ze zich beter voelen als ze kurkuma nemen. Mijn advies is om het zes maanden te proberen. Als het niet werkt, stoppen ze ermee. Kurkuma heeft bij de aanbevolen dosis ook weinig bijwerkingen, afgezien van mogelijk wat diarree."

Kan artrose genezen worden? 

"Nee, want het kraakbeen dat is overgebleven, komt niet terug. Maar er zijn pijnstillers en ontstekingsremmers die de zwelling verminderen. Fysiotherapie is ook erg belangrijk. De juiste oefeningen versterken de spieren rond de gewrichten, zodat ze beter werken. Soms wordt ook cortisone ingespoten, maar dit helpt slechts tijdelijk. Patiënten kunnen ook injecties met hyaluronzuur krijgen. Dit is een natuurlijk bestanddeel van de olie in uw gewrichten. Deze methode heeft bewezen doeltreffend te zijn. En als niets anders helpt, kun je een knie- of heupprothese overwegen."

https://www.hln.be/mijn-gids/1-op-de-2-belgen-krijgt-ooit-artrose-reumatoloog-legt-uit-wat-je-kan-doen-om-het-te-voorkomen~a2e11868/